مندرجات کا رخ کریں

"معاویۃ بن ابی سفیان" کے نسخوں کے درمیان فرق

م
imported>Mabbassi
مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
imported>Mabbassi
سطر 22: سطر 22:


===عثمان کے خلاف شورش کا آغاز===
===عثمان کے خلاف شورش کا آغاز===
<!--
معاویہ عثمان کے خلاف شروع ہونے والی شورش کی ابتدا سے ہی اس سے فائدہ اٹھانے کے در پے تھا ۔ اس نے ایک وقت عثمان سے تقاضا کیا کہ وہ اس کے پاس شام آ جائے تا کہ مخالفین کے ہاتھوں سے امان میں رہے ۔ لیکن اس نے یہ تجویز قبول نہیں کی ۔<ref>ابن کثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۳، ص ۱۵۷</ref> بعد شورش میں سخیتی اور شدت پیدا ہوئی تو معاویہ نے صرف یہی راہ دیکھی کہ  عثمان قتل ہو جائے ۔اسی وجہ سے اس نے عثمان کی کسی قسم کی مدد نہیں کی ۔یہانتک کہ عثمان سخت ترین حالات میں خود اس بات کی طرف متوجہ ہوا اور اس نے ایک عتاب آمیز خط اسے لکھا ۔ <ref>ذہبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، عہد الخلفاء الراشدین، ص ۴۵۰-۴۵۱؛ نیز رک: بلاذری، انساب الاشراف، ج ۴، ص ۱۹</ref> عثمان کے بعد معاویہ نے امویوں کو اس کا وارث سمجھا اور اسی کی خونخواہی کے بہانے حضرت علی کے خلاف علم بغاوت بلند کیا  .عثمان کے قتل کے بعد اس کی بیوی کی شام فرار ہونے کے بعد اس سے شادی کی خواہش کی لیکن اس نے اسے قبول نہیں کیا ۔ <ref>نثر الدر، ج ۴، ص ۶۲؛ بلاغات النساء، ص ۱۳۹؛ العقد الفرید، ج ۶، ص ۹۰</ref>
معاویہ از آغاز شورش بر ضد عثمان، در پی بهره‎برداری از آن بود. او در برهه‎ای از زمان از عثمان خواست به شام نزد او بیاید تا از دست مخالفان در امان باشد. اما عثمان این پیشنهاد را نپذیرفت.<ref>ابن کثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۳، ص ۱۵۷</ref> بعدها که شورش سخت شد، معاویہ تنها راه را در این دید که عثمان کشته شود. بنابراین هیچ کمکی به عثمان نکرد، تا جایی که عثمان در اوج گرفتاری خود متوجه این امر شد و نامه عتاب آمیزی به معاویہ نوشت.<ref>ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، عهد الخلفاء الراشدین، ص ۴۵۰-۴۵۱؛ نیز رک: بلاذری، انساب الاشراف، ج ۴، ص ۱۹</ref> معاویہ بعدها امویان را وارث عثمان می‌دانسته و به خونخواهی وی علیه امام علی شورش کرد. پس از کشته شدن عثمان و فرار همسرش به شام، معاویہ از او خواستگاری کرد؛ اما او نپذیرفت.<ref>نثر الدر، ج ۴، ص ۶۲؛ بلاغات النساء، ص ۱۳۹؛ العقد الفرید، ج ۶، ص ۹۰</ref>


معاویہ در نامه‌های خود به امام علی بر این امر تکیه داشت که: خلیفه ما عثمان مظلوم کشته شده و خدا فرمود: «هر کسی مظلوم کشته شود، ما برای ولی او قدرتی قرار دادیم» پس ما به عثمان و فرزندان او سزاوارتریم.<ref>نک: الغارات، ص ۷۰</ref> معاویہ با تبلیغات فراوان خود را وارث عثمان می‌خواند.
معاویہ نے حضرت علی کو لکھنے والے خطوط میں اس بات کا سہارا لیا: ہمارا خلیفہ عثمان مظلوم قتل ہوا اور خدا اسکے متعلق فرماتا ہے : جو کوئی مظلوم مارا جائے ہم  اس کے ولی کیلئے قدرت فراہم کرتے ہیں ۔  پس ہم عثمان اور اس کے بیٹوں کی نسبت اس خونخواہی کیلئے زیادہ سزاوار ہیں  ۔<ref>نک: الغارات، ص ۷۰</ref> معاویہ اپنے بہت زیادہ پروپیگنڈے میں اپنے آپ کو عثمان کا وارث کہتا  تھا.


==عهد امام علی(ع)==
== امام علی(ع) کا عہد ==
<!--
'''تلاش امام برای برکناری معاویہ''':
'''تلاش امام برای برکناری معاویہ''':
[[امام علی(ع)]] در همان آغاز خلافت به نماینده معاویہ گفت: به معاویہ بگو که من از امیری وی بر شام خشنود نیستم و مردم نیز هیچگاه به خلافت او رضایت نخواهند داد.<ref>رسائل جاحظ، الرسائل السیاسیه، صص ۳۴۵-۳۴۶</ref> معاویہ پیش از رخداد جمل به زبیر نوشت: از مردم شام برای او بیعت گرفته، اگر عراق را تصاحب کند در شام مشکلی نخواهد داشد. زبیر از این نامه خشنود و دلگرم شد.<ref>نک: اعیان الشیعه، ج ۳، جزء دوم، ص ۱۲</ref> معاویہ بر آن بود تا یکی از شخصیت‌های سیاسی قریش به ویژه آنان را که در شوری حضور داشتند به خود جذب کند تا از او بهره برداری سیاسی کند. امام به همین نکته اشاره کرده بود که قریشی‌هایی که در شام‌اند، هیچکدام در شورا پذیرفته نشده و خلافت برای آنان روا نیست.<ref>وقعة صفین، ص ۵۸</ref> معاویہ در نامه ای به امام علی نیز مسأله شورا را مطرح کرد.<ref>الامامة و السیاسة، ج ۱، ص ۱۲۱</ref>
[[امام علی(ع)]] در همان آغاز خلافت به نماینده معاویہ گفت: به معاویہ بگو که من از امیری وی بر شام خشنود نیستم و مردم نیز هیچگاه به خلافت او رضایت نخواهند داد.<ref>رسائل جاحظ، الرسائل السیاسیه، صص ۳۴۵-۳۴۶</ref> معاویہ پیش از رخداد جمل به زبیر نوشت: از مردم شام برای او بیعت گرفته، اگر عراق را تصاحب کند در شام مشکلی نخواهد داشد. زبیر از این نامه خشنود و دلگرم شد.<ref>نک: اعیان الشیعه، ج ۳، جزء دوم، ص ۱۲</ref> معاویہ بر آن بود تا یکی از شخصیت‌های سیاسی قریش به ویژه آنان را که در شوری حضور داشتند به خود جذب کند تا از او بهره برداری سیاسی کند. امام به همین نکته اشاره کرده بود که قریشی‌هایی که در شام‌اند، هیچکدام در شورا پذیرفته نشده و خلافت برای آنان روا نیست.<ref>وقعة صفین، ص ۵۸</ref> معاویہ در نامه ای به امام علی نیز مسأله شورا را مطرح کرد.<ref>الامامة و السیاسة، ج ۱، ص ۱۲۱</ref>
گمنام صارف