گمنام صارف
"اللہ" کے نسخوں کے درمیان فرق
م
←معنا
imported>Mabbassi مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں |
imported>Mabbassi م (←معنا) |
||
| سطر 3: | سطر 3: | ||
==معنا== | ==معنا== | ||
واجب الوجود اور تمام صفات کمالیہ کی جامع صفات ذات کیلئے اللّه اسم عَلَم (نام) ہے ۔<ref>میبدی، کشفالاسرار، ج ۱، ص ۶ ؛ البیہقی، الاسماء والصفات، ج ۱، ص ۴۷. </ref> | |||
اللّه اسم عَلَم ( | دوسری زبانوں میں اس کے معادل الفاظ : | ||
{{ستون آ|2}} | {{ستون آ|2}} | ||
* اردو: «خدا» | * اردو: «خدا» | ||
* | * عبرانی: «الوہیم» (تعظیم کیلئے جمع) یا «یہوہ» (Y.H.W.H) | ||
* سریانی: | * سریانی: «الوہو» | ||
* کلدانی: | * کلدانی: «الاہا» | ||
* یونانی: «ثاؤس» | * یونانی: «ثاؤس» | ||
* | * لاطین: «داؤس» | ||
* | * فرانسوی اور ایٹالین: «دیو» (Dieu) | ||
* | * انگلش: «گاد»(GOd).<ref>البستانی، دائره المعارف بستانی، ج ۴، ص ۲۸۶.</ref> | ||
{{ستون خ}} | {{ستون خ}} | ||
== | ==تحقیق لفظ== | ||
حقیقت میں یہ لفظ عربی زبان کا ہے ۔<ref>فخر رازی، التفسیرالکبیر، ج ۱، ص ۱۶۳.</ref> بعض اسے عبرانی کلمات کے مشابہ اور «ایل» سے یا سریانی اور کلدانی کے مشابہ کلمات اور «الاہا» سے ماخوذ سمجھتے ہیں ۔<ref>فخر رازی، التفسیرالکبیر، ج ۱، ص ۱۶۳؛ صادقی، الفرقان، ج ۱، ص ۸۲ ۸۳.</ref> البتہ صرف مشابہت عربی کے نہ ہونے اور کسی دوسرے سے ماخوذ ہونے کی دلیل نہیں ہے ۔<ref>محقق، اسماء و صفات الہی، ج ۱، ص ۳۱؛ سبحانی، مفاہیمالقرآن، ج ۶، ص ۱۱۰.</ref> | |||
<!-- | |||
'''←فقه اللغة:''' در مورد اشتقاق این اسم بین صاحب نظران اختلاف است؛ برخی قائل به جمود آن هستند؛ ولی قول مشهور در این باره اشتقاق است. کسانی که آن را مشتق میدانند در ریشه آن اختلاف نظر دارد و به گفته برخی در این باره بیش از ۲۰ یا ۳۰ نظر وجود دارد.<ref>فیروز آبادی، القاموس المحیط، ج ۲، ص ۱۶۳۱، «اله».</ref> شاید صحیحترین آنها این باشد که الله در اصل "الإله" و از ماده "اَلَه یأْلَهُ اُلوهةً" به معنای عَبَد است<ref>میبدی، کشفالاسرار، ج۱، ص۶ ؛ طبرسی، مجمعالبیان، ج۱، ص۹۰؛ مصطفوی، التحقیق، ج ۱، ص ۱۱۹.</ref>؛ ولی همزه آن برای تخفیف حذف شده است.<ref>الشرطونی، اقربالموارد، ج ۱، ص ۶۶ ؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۱۸۸ ۱۹۰.</ref> بر این اساس، معنای آن، معبودی است که شایسته همه ستایشها و سزاوار عبادت است. البته در مورد ریشه و معنای إله و اللّه نظرات دیگری نیز ارائه شده است.<ref>رازی، روضالجنان، ج ۱، ص ۵۷ ؛ فخر رازی، التفسیرالکبیر، ج ۱، ص ۱۵۹؛ بستانی، دائرهالمعارف بستانی، ج ۴، ص ۲۸۶. </ref> | '''←فقه اللغة:''' در مورد اشتقاق این اسم بین صاحب نظران اختلاف است؛ برخی قائل به جمود آن هستند؛ ولی قول مشهور در این باره اشتقاق است. کسانی که آن را مشتق میدانند در ریشه آن اختلاف نظر دارد و به گفته برخی در این باره بیش از ۲۰ یا ۳۰ نظر وجود دارد.<ref>فیروز آبادی، القاموس المحیط، ج ۲، ص ۱۶۳۱، «اله».</ref> شاید صحیحترین آنها این باشد که الله در اصل "الإله" و از ماده "اَلَه یأْلَهُ اُلوهةً" به معنای عَبَد است<ref>میبدی، کشفالاسرار، ج۱، ص۶ ؛ طبرسی، مجمعالبیان، ج۱، ص۹۰؛ مصطفوی، التحقیق، ج ۱، ص ۱۱۹.</ref>؛ ولی همزه آن برای تخفیف حذف شده است.<ref>الشرطونی، اقربالموارد، ج ۱، ص ۶۶ ؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۱۸۸ ۱۹۰.</ref> بر این اساس، معنای آن، معبودی است که شایسته همه ستایشها و سزاوار عبادت است. البته در مورد ریشه و معنای إله و اللّه نظرات دیگری نیز ارائه شده است.<ref>رازی، روضالجنان، ج ۱، ص ۵۷ ؛ فخر رازی، التفسیرالکبیر، ج ۱، ص ۱۵۹؛ بستانی، دائرهالمعارف بستانی، ج ۴، ص ۲۸۶. </ref> | ||
| سطر 46: | سطر 45: | ||
بر اساس دیدگاه برخی منابع، بدون محاسبه مواردی که با ضمیر و مانند آن به کلمه الله اشاره دارد، کلمه الله ۲۶۹۹ بار<ref>روحانی، المعجمالاحصائی، ج ۲، ص ۲۴۴، ۲۵۲، ۲۶۲. </ref> در [[قرآن]] بهکار رفته است. در صورتیکه موارد پنجگانه کاربرد واژه «اللهم» نیز به آن افزوده شود شمار آن به ۲۷۰۴ میرسد. برخی تعداد آن را با احتساب مشتقات و بسماللّه ۲۸۰۷ بار ذکر کردهاند.<ref>آشتیانی، تفسیر سوره فاتحہ الکتاب، ص ۶۳.</ref> | بر اساس دیدگاه برخی منابع، بدون محاسبه مواردی که با ضمیر و مانند آن به کلمه الله اشاره دارد، کلمه الله ۲۶۹۹ بار<ref>روحانی، المعجمالاحصائی، ج ۲، ص ۲۴۴، ۲۵۲، ۲۶۲. </ref> در [[قرآن]] بهکار رفته است. در صورتیکه موارد پنجگانه کاربرد واژه «اللهم» نیز به آن افزوده شود شمار آن به ۲۷۰۴ میرسد. برخی تعداد آن را با احتساب مشتقات و بسماللّه ۲۸۰۷ بار ذکر کردهاند.<ref>آشتیانی، تفسیر سوره فاتحہ الکتاب، ص ۶۳.</ref> | ||
--> | --> | ||
==حوالہ جات== | ==حوالہ جات== | ||
{{حوالہ جات|3}} | {{حوالہ جات|3}} | ||