مندرجات کا رخ کریں

"ابو الفرج اصفہانی" کے نسخوں کے درمیان فرق

م
کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
سطر 55: سطر 55:
[[ملف:کتاب مقاتل الطالبیین.jpg|تصغیر|220px|ابولفرج اصفہانی کی کتاب [[مقاتل الطالبیین]]]]
[[ملف:کتاب مقاتل الطالبیین.jpg|تصغیر|220px|ابولفرج اصفہانی کی کتاب [[مقاتل الطالبیین]]]]


===مقاتل الطالبیین===<!--
===مقاتل الطالبیین===
{{اصلی| مقاتل الطالبیین}}
{{اصلی| مقاتل الطالبیین}}
کتاب مقاتل الطالبیین، بہ زبان عربی، در ۱۹ فصل و ۲۱۶ بخش، بہ بیان سرگذشت فرزندان و نوادگان ابوطالب، پدر امام علی(ع) می‌پردازد۔<ref>عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> شرح تفصیلی شہادت [[جعفر بن ابیطالب]]، [[امام علی(ع)]]، [[امام حسن(ع)]]، [[امام حسین(ع)]]، [[صاحب فخ]]، [[امام کاظم(ع)]] و [[امام رضا(ع)]]، از شاخصہ‌ہای مقاتل الطالبیین دانستہ شدہ است۔<ref>عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> این کتاب بہ شیوہ روایی تدوین شدہ و در سی سالگی ابوالفرج اصفہانی، یعنی حوالی سال [[سال ۳۱۳ ہجری قمری|۳۱۳ق]] نوشتہ شدہ است۔<ref>ابوالفرج اصفہانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۱۹ق، ص۵؛ عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> [[شیخ مفید]] در کتاب الإرشاد، بسیاری از روایات مقاتل الطالبیین را نقل کردہ است۔<ref>خانجانی، «منابع شیخ مفید در گزارش‌ہای تاریخی»، ص۲۷-۳۰۔</ref> ابوالفرج اصفہانی، چنانکہ [[رسول جعفریان]] گفتہ، روایات کتاب مقاتل الطالبیین را عمدتا از کتاب المبیضۃ فی أخبار آل ابی طالب، نوشتہ احمد بن عبیداللہ ثقفی نقل کردہ و ہمچنین از کتاب دیگری بہ نام مقاتل الطالبیین، نوشتہ محمد بن علی بن حمزہ علوی ہم استفادہ کردہ است۔<ref>جعفریان، «علی بن محمد نوفلی و کتاب الأخبار او»، ص۳۵۹۔</ref>
کتاب مقاتل الطالبیین عربی زبان میں 19 ابواب اور 216 حصوں پر مشتمل ہے جس میں امام علیؑ کے والد گرامی حضرت ابوطالبؑ کی نسل کا تذکرہ کیا گیا ہے۔<ref>عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> [[جعفر بن ابیطالب]]، [[امام علیؑ]]، [[امام حسنؑ]]، [[امام حسینؑ]]، [[صاحب فخ]]، [[امام کاظمؑ]] اور [[امام رضاؑ]] کی شہادت کی تفصیلات کتاب مقاتل الطالبیین کے عمدہ حصوں میں شمار کیا جاتا ہے۔<ref>عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> یہ کتاب حدیثی انداز میں تدوین ہوئی ہے اور ابوالفرج اصفہانی نے اسے تقریبا 30 سال کی عمر یعنی [[سنہ 313 ہجری قمری|313ھ]] میں لکھی ہیں۔<ref>ابوالفرج اصفہانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۱۹ق، ص۵؛ عادل، «ابوالفرج اصفہانی و ترجمہ مقاتل الطالبیین»، ص۴۸۔</ref> [[شیخ مفید]] اپنی کتاب الإرشاد میں مقاتل الطالبیین کی بہت ساری احادیث کو نقل کرتے ہیں۔<ref>خانجانی، «منابع شیخ مفید در گزارش‌ہای تاریخی»، ص۲۷-۳۰۔</ref> [[رسول جعفریان]] کے مطابق ابوالفرج اصفہانی نے اس کتاب کے احادیث کو عموما احمد بن عبیداللہ ثقفی کی کتاب "المبیضۃ فی أخبار آل ابی طالب" سے نقل کی ہیں اسی طرح ایک اور کتاب بھی مقاتل الطالبیین کے نا سے ہے جو محمد بن علی بن حمزہ علوی ہم استفادہ کردہ است۔<ref>جعفریان، «علی بن محمد نوفلی و کتاب الأخبار او»، ص۳۵۹۔</ref>


===الأغانی===
===الأغانی===<!--
{{اصلی|الاغانی}}
{{اصلی|الاغانی}}
الأغانی، در مدت ۵۰ سال توسط ابوالفرج اصفہانی جمع‌آوری و تألیف شدہ<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۴، ص۲۷۸؛ ابوالفرج اصفہانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۱، ص۲۵۔ </ref> و در مدت چند قرن، از منابع مہم دربارہ [[موسیقی]]، [[ادبیات]]، [[تاریخ]] و ہنر دوران [[تمدن اسلامی]] محسوب می‌شدہ است۔<ref>گلسرخی، «کتاب الآغانی»، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> این کتاب بزرگترین دائرۃ المعارف موسیقی و فرہنگ، و نیز جامع‌ترین دیوان نظم و نثر و روایات عرب جاہلی و صدر [[اسلام]] خواندہ شدہ<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> کہ حاوی مجموعہ‌ای از شرح احوال سازندگان و خوانندگان و نوازندگان موسیقی و نغمہ‌ہای آن دوران محسوب می‌شود۔<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> این کتاب در ۲۰ جلد نوشتہ شدہ است۔<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲؛ ابوالفرج اصفہانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۱، ص۲۵۔ </ref> زرکلی در کتاب خود، الاعلام، ادعا کردہ کہ ابوالفرج اصفہانی، کتاب الأغانی را برای حاکم اموی [[اندلس]] فرستاد و از او پاداش گرفت۔<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۴، ص۲۷۸۔</ref>
الأغانی، در مدت ۵۰ سال توسط ابوالفرج اصفہانی جمع‌آوری و تألیف شدہ<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۴، ص۲۷۸؛ ابوالفرج اصفہانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۱، ص۲۵۔ </ref> و در مدت چند قرن، از منابع مہم دربارہ [[موسیقی]]، [[ادبیات]]، [[تاریخ]] و ہنر دوران [[تمدن اسلامی]] محسوب می‌شدہ است۔<ref>گلسرخی، «کتاب الآغانی»، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> این کتاب بزرگترین دائرۃ المعارف موسیقی و فرہنگ، و نیز جامع‌ترین دیوان نظم و نثر و روایات عرب جاہلی و صدر [[اسلام]] خواندہ شدہ<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> کہ حاوی مجموعہ‌ای از شرح احوال سازندگان و خوانندگان و نوازندگان موسیقی و نغمہ‌ہای آن دوران محسوب می‌شود۔<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲۔</ref> این کتاب در ۲۰ جلد نوشتہ شدہ است۔<ref>گلسرخی، «کتاب الأغانی»، ۱۳۷۰ش، ص۱۱۱-۱۱۲؛ ابوالفرج اصفہانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۱، ص۲۵۔ </ref> زرکلی در کتاب خود، الاعلام، ادعا کردہ کہ ابوالفرج اصفہانی، کتاب الأغانی را برای حاکم اموی [[اندلس]] فرستاد و از او پاداش گرفت۔<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۴، ص۲۷۸۔</ref>
confirmed، templateeditor
9,292

ترامیم