مندرجات کا رخ کریں

"دیت" کے نسخوں کے درمیان فرق

157 بائٹ کا اضافہ ،  25 جولائی 2018ء
سطر 92: سطر 92:
اس فرق پر کچھ اشکالات وارد ہوئے ہیں ان میں سے ایک یہ کہ عورت اور مرد کی دیت میں فرق اللہ تعالی کی عدالت کے ساتھ سازگار نہیں ہے۔ بعض فقہاء نے اس اشکال کا تفصیلی جواب بھی دیا ہے۔<ref>مراجعہ کریں: سبحانی تبریزی، رسائل و مقالات، موسسه امام صادق، ج۴، ص۳۱-۳۵.</ref>
اس فرق پر کچھ اشکالات وارد ہوئے ہیں ان میں سے ایک یہ کہ عورت اور مرد کی دیت میں فرق اللہ تعالی کی عدالت کے ساتھ سازگار نہیں ہے۔ بعض فقہاء نے اس اشکال کا تفصیلی جواب بھی دیا ہے۔<ref>مراجعہ کریں: سبحانی تبریزی، رسائل و مقالات، موسسه امام صادق، ج۴، ص۳۱-۳۵.</ref>


برخی از [[فقیهان]] متاخر دیه زن و مرد و [[مسلمان]] و [[کافر]] را برابر می‌داند و با استناد به [[آیه دیه]] و [[روایات|روایاتی]] که درباره اصل دیه و وجوب آن از [[معصومین]] وارد شده؛ معتقدند در این مستندات فرقی بین زن و مرد نیست.<ref>صانعی،مساواة الدیة بین الرجل والمرأة والمسلم و الکافر، ۱۴۲۷ق، ص۲۱-۲۹.</ref>
بعض متاخر فقہا نے مرد اور عورت نیز [[مسلمان]] اور [[کافر]] کی دیت برابر قرار دیا ہے اور [[آیہ دیت]] اور ان [[روایات]] سے استناد کرتے ہوئے جو خود دیت اور اس کے وجوب کے بارے میں [[معصومین]] سے نقل ہوئی ہیں، کہا ہے کہ ان مستندات میں مرد اور عورت کے درمیان کوئی فرق نہیں پایا جاتا ہے۔<ref>صانعی،مساواة الدیة بین الرجل والمرأة والمسلم و الکافر، ۱۴۲۷ق، ص۲۱-۲۹.</ref>
<!--
 
عده‌ای از پژوهشگران به این اشکالات پاسخ‌هایی داده‌اند از جمله این‌که، دیه، قیمت جان و مابه‌ازای نفس انسانی نیست که تفاوت در آن دلیلی بر اختلاف منزلت معنوی و اجتماعی زن باشد. از نظر این عده، دیه جبران خسارت ناشی از فقدان مقتول برای خانواده‌اش است و از آن‌جا که معمولا مرد متولی اداره یک خانواده است و بار اقتصادی آن بر عهده اوست در نتیجه جبران خسارت فقدانش بیش از زن است.<ref>سبحانی تبریزی، رسائل و مقالات، موسسه امام صادق، ج۴، ص۳۵.</ref>
بعض محققوں نے ان اشکالات کا جواب دیا ہے ان میں سے ایک یہ ہے کہ دیت انسان کی جان کی قیمت نہیں ہے تاکہ کوئی یہ کہہ سکے کہ دیت میں فرق سے عورت کی معنوی اور اجتماعی منزلت میں کوئی فرق آجائے۔ ان کے مطابق دیت مقتول کے اہل و عیال کے لیے نقصان کا ایک تاوان دینا ہے کیونکہ مرد اکثر و بیشتر گھر کا سرپرست ہوتا ہے اور اقتصادی بوجھ اس کے کاندھے پر ہوتا ہے جس کے نتیجے میں مرد کے فقدان کا نقصان عورت کے فقدان سے کہیں زیادہ ہے۔<ref>سبحانی تبریزی، رسائل و مقالات، موسسه امام صادق، ج۴، ص۳۵.</ref>


==تمهیدات قانونی==
==تمهیدات قانونی==
<!--
[[قانون مجازات اسلامی]] جدید در [[جمهوری اسلامی ایران]] که در [[سال ۱۳۹۲ شمسی]] بازنویسی گردید در مواد مختلفی برای حل مشکل عدم تساوی دیه زن و مرد و عوارض جانبی آن تمهیداتی اندیشیده شد.<ref>عباسی، «نقد و بررسی نابرابری دیه زن و مرد در نظام حقوقی جمهموری اسلامی ایران»، ۱۳۹۶، ص۸۹.</ref> پرداخت مابه‌التفاوت دیه زنان نسبت به دیه کامل از صندوق تامین خسارات بدنی {{یادداشت|درکلیه جنایاتی که مجنی‌علیه مرد نیست، معادل تفاوت دیه تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود. تبصره ماده۵۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوت ۱۳۹۲ش.}}و نیز استفاده از [[بیت‌المال]] برای پرداخت تفاوت دیه جهت اجرای [[قصاص نفس]] قتل زنان در برخی شرایط{{یادداشت|مطابق ماده۴۲۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲:در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را بر هم زند یا احساسات عمومی را جریحه‌دار کند و مصلحت در اجرای قصاص باشد لکن خواهان قصاص تمکن از پرداخت فاضل دیه یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص را نداشته باشد، با درخواست دادستان و تأیید رئیس قوه قضائیه، مقدار مذکور از بیت المال پرداخت می‌شود.}}، از جمله این راهکارها است.<ref>عباسی، «نقد و بررسی نابرابری دیه زن و مرد در نظام حقوقی جمهموری اسلامی ایران»، ۱۳۹۶، ص۸۹.</ref>
[[قانون مجازات اسلامی]] جدید در [[جمهوری اسلامی ایران]] که در [[سال ۱۳۹۲ شمسی]] بازنویسی گردید در مواد مختلفی برای حل مشکل عدم تساوی دیه زن و مرد و عوارض جانبی آن تمهیداتی اندیشیده شد.<ref>عباسی، «نقد و بررسی نابرابری دیه زن و مرد در نظام حقوقی جمهموری اسلامی ایران»، ۱۳۹۶، ص۸۹.</ref> پرداخت مابه‌التفاوت دیه زنان نسبت به دیه کامل از صندوق تامین خسارات بدنی {{یادداشت|درکلیه جنایاتی که مجنی‌علیه مرد نیست، معادل تفاوت دیه تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود. تبصره ماده۵۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوت ۱۳۹۲ش.}}و نیز استفاده از [[بیت‌المال]] برای پرداخت تفاوت دیه جهت اجرای [[قصاص نفس]] قتل زنان در برخی شرایط{{یادداشت|مطابق ماده۴۲۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲:در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را بر هم زند یا احساسات عمومی را جریحه‌دار کند و مصلحت در اجرای قصاص باشد لکن خواهان قصاص تمکن از پرداخت فاضل دیه یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص را نداشته باشد، با درخواست دادستان و تأیید رئیس قوه قضائیه، مقدار مذکور از بیت المال پرداخت می‌شود.}}، از جمله این راهکارها است.<ref>عباسی، «نقد و بررسی نابرابری دیه زن و مرد در نظام حقوقی جمهموری اسلامی ایران»، ۱۳۹۶، ص۸۹.</ref>
  -->
  -->
confirmed، movedable، protected، منتظمین، templateeditor
9,099

ترامیم