مندرجات کا رخ کریں

"اذان" کے نسخوں کے درمیان فرق

477 بائٹ کا ازالہ ،  17 جنوری 2017ء
م
imported>S.j.mousavi
مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
imported>Mabbassi
سطر 48: سطر 48:
* وقت سے پہلے اذان دینا جائز نہیں ہے ۔ لوگوں کو آمادہ کرنے کیلئے  نماز صبح  کی اذان وقت سے پہلے دینا جائز ہے لیکن اس صورت میں طلوع فجر کے موقع پر اذان دوبارہ دی جائے ۔<ref>مفید، ص۹۸.</ref>
* وقت سے پہلے اذان دینا جائز نہیں ہے ۔ لوگوں کو آمادہ کرنے کیلئے  نماز صبح  کی اذان وقت سے پہلے دینا جائز ہے لیکن اس صورت میں طلوع فجر کے موقع پر اذان دوبارہ دی جائے ۔<ref>مفید، ص۹۸.</ref>


==اذان‌گویی==
==اذان‌ کہنا==
{{اصلی|مؤذن|مأذنه}}
{{اصلی|مؤذن}}
<!--
رسم و سنت در میان مسلمانان چنین است که موذن بر مکانی بلند به‌ویژه در [[مسجد]] می‌ایستد و بانگ اذان سر می‌دهد تا مسلمانان را از فرا رسیدن وقت [[نماز]] آگاه گرداند.


از سوی دیگر هر نمازگزار به عنوان سنت موکد شایسته است که پیش از شروع نماز، اذان و [[اقامه]] گوید.<ref>ر.ک: ابوعبید، ج۴، ص۳۲۰</ref>
مسلمانوں کے درمیان یہ رسم اور سنت ہے کہ  موذّن بلند جگہ پر خاص طور پر [[مسجد]] میں کھڑے ہو کر بلند آواز میں تا کہ اس کے ذریعے مسلمانوں کو نماز کے وقت ہو جانے سے آگاہ کر سکے ۔


==اقسام اذان==
دوسری جانب ہر نمازی کیلئے شائستہ ہے کہ نماز سے پہلے اذان و [[اقامت]] کہے <ref>ر.ک: ابوعبید، ج۴، ص۳۲۰</ref>
* '''اذان اعلام:''' اذانی است که برای اعلام وقت نماز گفته می‌شود.


* '''اذان به عنوان مقدمه نماز:''' پیش از شروع [[نماز]]، [[مستحب]] است اذان و [[اقامه]] گفته شود.
==اقسامِ اذان==
* '''اذانِ اعلام:''' : وہ اذان ہے جو نماز کے وقت سے آگاہی کیلئے  کہی جائے ۔


* ا'''ذان برای غیر نماز:''' بانگ بی‌وقت اذان ـ به طور کلی به عنوان نمونه‌ای شاخص از شعائر اسلامی ـ نشانگر وقوع رخدادی مهم یا امری خاص بوده که نیاز به آگاه کردن مردم و گردهم آوری آنان داشته باشد، درگذشت شخصی سرشناس، یا دادخواهی یا آتش سوزی از جمله موارد این اذان‌های بی‌وقت بوده است.<ref>ر.ک: نظام الملک ص۶۶ به بعد، جزیری ج۱، ص۳۲۵</ref>
* ''' مقدمۂ نماز کی اذان:'''[[نماز]] شروع کرنے سے پہلے کی اذان و اقامت  کہنا [[مستحب]] ہے۔


* '''اذان جهت [[تبرک]]:''' گفتن اذان برای متبرک ساختن رایج بوده است و بر پایه روایات پرشمار خواندن آن در گوش نوزاد را [[پیامبر(ص)]] با اذان گفتن برای [[امام حسن(ع)]] سنت نهاده بود.<ref>ر.ک: ابن سعد ۱۲۲ـ۱۳۲، احمد ابن حنبل، ج۶، ص۹، ۳۶۱، ۳۹۲؛ ابوداوود، ج۴، ص۳۵۸</ref> سنت خواندن اذان بر گوش راست و [[اقامه]] در گوش چپ نوزاد بعدها در تعالیم مذهبی بزرگان دین ترویج شده<ref>ر.ک: کلینی، ج۶، ص۲۳ـ۲۴؛ طوسی، تهذیب، ج۷، ص۴۳۷ـ۴۳۶</ref> و به صورت سنتی مرسوم نزد مردم سرزمین‌های مختلف اسلامی درآمده است.
* ا'''کسی اہم کام کیلئے اذان:''' کسی خاص واقعے (آگ لگ جانے یا کوئی دوسرا اہم واقعے وغیرہ) کے رونما ہونے یا کسی اہم شخص کے فوت ہونے کے موقع پر لوگوں کو اطلاع دینے یا انہیں اکٹھا کرنے کیلئے اذان دیجاتی ہے۔<ref>ر.ک: نظام الملک ص۶۶ به بعد، جزیری ج۱، ص۳۲۵</ref>


==جستارهای وابسته==
* '''اذان [[متبرک]]:''' نومولود کو متبرک بنانے کیلئے اس کے کان میں اذان دینا رائج ہے ۔روایات کے مطابق [[پیغمبر(ص)]] نے [[امام حسن(ع)]] کی ولادت کے موقع پر انکے کان میں اذان کہہ کر اس سنت کی بنیاد رکھی ۔<ref>ر.ک: ابن سعد ۱۲۲ـ۱۳۲، احمد ابن حنبل، ج۶، ص۹، ۳۶۱، ۳۹۲؛ ابوداوود، ج۴، ص۳۵۸</ref> نومولود کے دائیں کان میں اذان اور بائیں کان میں [[اقامت]] کہنا  بزرگان دین کی تعلیمات میں رائج ہو گئی ۔<ref>ر.ک: کلینی، ج۶، ص۲۳ـ۲۴؛ طوسی، تہذیب، ج۷، ص۴۳۷ـ۴۳۶</ref> مختلف اسلامی ممالک کے لوگوں میں یہ ایک سنت کی صورت اختیار کر گئی ہے ۔
* [[اقامه]]
 
== مطالعه بیشتر==
==مربوطہ لنکس==
شهرستانی، علی، پژوهشی درمرتبہۀ اذان، ترجمه، حسینی، سیدهادی، دلیل ما، قم، ۱۳۸۵ش.
* [[اقامت]]


== حوالہ جات ==
== حوالہ جات ==
سطر 73: سطر 71:


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{ستون آ|2}}
* قرآن مجید.
* قرآن مجید.
* ابن بابویه، محمد، علل الشرایع، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م.
* ابن بابویہ، محمد، علل الشرائع، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م.
* ابن بابویه، من لا یحضره الفقه، به کوشش حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابن بابویہ، من لا یحضره الفقیہ،  حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابن خزیمه، محمد، صحیح، به کوشش مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۹۷۱ـ۱۹۷۹م.
* ابن خزیمہ، محمد، صحیح، مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۹۷۱ـ۱۹۷۹م.
* ابن رشد قرطبی، محمد، بدایة المجتهد، بیروت ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* ابن رشد قرطبی، محمد، بدایۃ المجتہد، بیروت ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، شرح حال امام حسن(ع)، تراثنا، قم ۱۴۰۸ق، ش ۱۱.
* ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، شرح حال امام حسن(ع)، تراثنا، قم ۱۴۰۸ق، ش ۱۱.
* ابن قاسم، عبدالرحمان، المدونة الکبری، بغداد، مکتبة المثنی.
* ابن قاسم، عبدالرحمان، المدونۃ الکبری، بغداد، مکتبۃ المثنی.
* ابن ماجه، محمد، سنن، به کوشش محمد فواد عبدالباقی، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابن ماجہ، محمد، سنن،محمد فواد عبدالباقی، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابن هبیره، یحیی، الافصاح، حلب، ۱۳۶۶ق/۱۹۴۷م.
* ابن ہبیره، یحیی، الافصاح، حلب، ۱۳۶۶ق/۱۹۴۷م.
* ابن همام، محمد، فتح القدیر، قاهره، ۱۳۹۱ق.
* ابن ہمام، محمد، فتح القدیر، قاہرہ، ۱۳۹۱ق.
* ابوداوود سجستانی، سلیمان، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابوداوود سجستانی، سلیمان، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ابو عبدالله علوی، محمد، الاذان بحی علی خیرالعمل، به کوشش یحیی عبدالکریم، دمشق، ۱۳۹۹ق/۱۹۸۹م.
* ابو عبدالله علوی، محمد، الاذان بحی علی خیرالعمل، یحیی عبدالکریم، دمشق، ۱۳۹۹ق/۱۹۸۹م.
* ابوعبید، قاسم، غریب الحدیث، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۵م.
* ابوعبید، قاسم، غریب الحدیث، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۵م.
* احمد بن حنبل، مسند، قاهره، ۱۳۱۳ق.
* احمد بن حنبل، مسند، قاہرہ، ۱۳۱۳ق.
* بخاری، محمد، صحیح، استانبول، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۱م.
* بخاری، محمد، الجامع الصحیح، استانبول، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۱م.
* ترمذی، محمد، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* ترمذی، محمد، السنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* جزیری، عبدالرحمان، الفقه علی المذاهب الاربعه، قاهره، الطبعة التجاریه.
* جزیری، عبدالرحمان، الفقہ علی المذاہب الاربعہ، قاہرہ، الطبعہ التجاریہ.
* حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک، حیدرآباد دکن، ۱۳۲۴ق.
* حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک، حیدرآباد دکن، ۱۳۲۴ق.
* دارقطنی، علی، سنن، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* دارقطنی، علی، سنن، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* دارمی، عبدالله، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* دارمی، عبداللہ، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* سید مرتضی، علی، الانتصار، نجف، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.
* سید مرتضی، علی، الانتصار، نجف، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.
* شافعی، محمد، الام، به کوشش محمد زهری نجار، بیروت، دارالمعرفه.
* شافعی، محمد، الام، محمد زہری نجار، بیروت، دارالمعرفہ.
* شربینی، محمد، مغنی المحتاج، قاهره، ۱۳۵۲ق.
* شربینی، محمد، مغنی المحتاج، قاہرہ، ۱۳۵۲ق.
* شهید ثانی، زین الدین، الروضة البهیه، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* شہید ثانی، زین الدین، الروضۃ البهیہ، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* طبرانی، سلیمان، المعجم الکبیر، به کوشش حمدی عبدالمجید سلفی، بغداد،۱۴۰۰ق/۱۹۸۰م.
* طبرانی، سلیمان، المعجم الکبیر، حمدی عبدالمجید سلفی، بغداد،۱۴۰۰ق/۱۹۸۰م.
* طوسی، محمد، الاستبصار، به کوشش حسن موسوی خرسان، نجف، ۱۳۷۵ق.
* طوسی، محمد، الاستبصار، حسن موسوی خرسان، نجف، ۱۳۷۵ق.
* طوسی، تهذیب الاحکام، به کوشش حسن موسوی خرسان، نجف، ۱۳۷۹ ق.
* طوسی، تہذیب الاحکام، حسن موسوی خرسان، نجف، ۱۳۷۹ ق.
* طوسی، الخلاف، تهران، ۱۳۷۷ق.
* طوسی، الخلاف، تہران، ۱۳۷۷ق.
* طوسی، النهایه، به کوشش آسف فیضی، قاهره، ۱۳۸۹ق.
* طوسی، النہایہ، آسف فیضی، قاہرہ، ۱۳۸۹ق.
* کاسانی، علاءالدین، بدائع الصنائع، قاهره، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
* کاسانی، علاءالدین، بدائع الصنائع، قاہرہ، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
* کلینی، محمد، الکافی، به کوشش علی اکبر غفاری، بیروت، ۱۴۰۱ق.
* کلینی، محمد، الکافی، علی اکبر غفاری، بیروت، ۱۴۰۱ق.
* محقق حلی، جعفر، شرائع الاسلام، نجف، ۱۳۸۹ق/۱۹۶۹م.
* محقق حلی، جعفر، شرائع الاسلام، نجف، ۱۳۸۹ق/۱۹۶۹م.
* محلی، جلال الدین، شرح منهاج الطالبین، همراه حاشیه علی شرح منهاج الطالبین، شهاب الدین قلیویی، قاهره، مطبعة عیسی البابی الحلبی.
* محلی، جلال الدین، شرح منہاج الطالبین، ہمراه حاشیہ علی شرح منہاج الطالبین، شہاب الدین قلیوئی، قاہره، مطبعہ عیسی البابی الحلبی.
* مسلم بن حجاج، صحیح، به کوشش محمد فواد عبدالباقی، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* مسلم بن حجاج، صحیح، محمد فواد عبدالباقی، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* [[شهید اول|محمد بن مکی]]، موسوعة الشهید الاول: الجزء التاسع، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة(۱)، بیروت: مرکز العلوم والثقافة الاسلامیة، ۱۴۳۰ق-۲۰۰۹م.
* [[شہید اول|محمد بن مکی]]، موسوعہ الشہید الاول: الجزء التاسع، الدروس الشرعیہ فی فقہ الامامیہ(۱)، بیروت: مرکز العلوم والثقافہ الاسلامیہ، ۱۴۳۰ق-۲۰۰۹م.
* مفید، محمد، المقنعه، قم، ۱۴۰۱ق.
* مفید، محمد، المقنعہ، قم، ۱۴۰۱ق.
* نسایی، احمد، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* نسائی، احمد، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.
* نظام الملک، حسن، سیاست نامه، به کوشش هیوبرت دارک، تهران، ۱۳۴۷ش.
* نظام الملک، حسن، سیاست نامہ، ہیوبرت دارک، تہران، ۱۳۴۷ش.
* یزدی، محمد کاظم، العروه الوثقی فیما تم به البلوی، موسسه اعلمی للمطبوعات، بیروت.
* یزدی، محمد کاظم، العروۃ الوثقی فیما تم بہ البلوی، موسسہ اعلمی للمطبوعات، بیروت.
{{پایان}}
{{ستون خ}}
 
== بیرونی لنک==
* منبع مقالہ:[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8674 دائرۃ المعارف بزرگ اسلامی]


==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله:[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8674 دائره المعارف بزرگ اسلامی]


{{نمازها}}


[[fa:اذان]]
[[fa:اذان]]
گمنام صارف