مندرجات کا رخ کریں

"پندرہ شعبان" کے نسخوں کے درمیان فرق

م
کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
سطر 49: سطر 49:
|-
|-
|}
|}
==پندرہ شعبان ال سنت کی نگاہ میں==
پندرہ شعبان صرف [[شیعہ|شیعوں]] کے ہاں قابل احترام اور اہمیت کا حامل نہیں بلکہ [[اہل سنت والجماعت|اہل سنت]] بطور خاص اہل سنت کے وہ حضرات جو [[تصوف]] کے قائل ہیں، کے ہاں بھے اس دن اور رات کی ایک خاص اہمیت ہے ۔ اہل سنت کے متعدد روایات میں پیغمبر اکرم(ص) اور صحابہ کرام سے اس رات میں عبادت کی اہمیت اور اس میں انسان کی رزق و روزی اور مقدرات کے مشخص ہونے کے بارے میں احادیث نقل ہوئی ہیں۔ <ref>منذری، الترغیب والترہیب، عبدالعظيم بن عبدالقوی تحقیق: ابراہیم شمس الدین، دارالكتب العلميۃ، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۳و۷۴؛ ج۳، ص۶۷، ۲۳۳ و۳۰۷-۳۰۹.</ref><ref>البانی، السلسلۃ الصحیحۃ، رياض، مكتبۃ المعارف للنشر والتوزيع، ج۳، ص۱۳۵؛ ج۴، ص۸۶.</ref><ref>ابن حجر عسقلانی، الأمالی المطلقۃ، تحقیق: حمدی عبدالمجید السلفی، بیروت، ص۵۲.</ref><ref>بیہقی، شعب الایمان، بیروت، دارالکتب العلمیۃ/منشورات محمد علی بیضون، چاپ اول، ج۳، ص۳۷۸-۳۸۶.</ref><ref>احمد نگری، جامع العلوم، بیروت، ۱۳۹۵ق، ج۳، ص۱۷۹.</ref> اہل سنت کے بعض علماء ان احادیث کے صحیح ہونے اور پندرہ شعبان کی رات کی فضیلت سے انکار کرتے ہیں جبکہ ابن تیمیہ جن کا شمار سلفیوں کے نظریہ پردازوں میں ہوتا ہے، بھی اس رات کی فضیلت سے چشم پوشی نہ کر سکے ہیں لیکن وہ اس رات کو مسجدوں میں جمع ہوکر 100 رکعت نماز پڑھنے کو بدعت سمجھتے ہیں۔<ref>ابن تیمیہ، فتاوای، بیروت، دارالكتب العلميۃ، چاپ اول، ج۵، ص۳۴۴.</ref> اس بنا پر [[چودہویں]] اور [[پندرہویں]] صدی کے سلفی علماء جیسے تھانوی، یوسف قرضاوی اور محمد صالح منجد اس رات کو شب بیداری اور شب برات کے اعمال کی انجام دہی کو بدعت سمجھتے ہیں۔<ref>تھانوی، تسہیل بہشتی زیور، بہ اہتمام اساتید جامع الرشید، کتاب گھر، کراچی، ۱۳۲۷ق، ص۷۵.</ref><ref>[http://www.qaradawi.net/new/Articles-1461 پندرہ شعبان کی رات کو شب بیداری اور شب برات کے اعمال کی انجام دہی کا حکم، یوسف قرضاوی کا ویب سائٹ]</ref><ref>[http://islamonline.net/7052 عطيہ صقر، شب نیمہ شعبان؛ فضیلت و حکم شرعی شب زنده‎داری در آن، اسلام آن لاین.]</ref>
<!--
<!--
==نیمه شعبان از دیدگاه اهل سنت==
پانزدهم شعبان تنها برای [[شیعه|شیعیان]] اهمیت ندارد بلکه برای [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] به ویژه طریقت‎های [[تصوف]] آن نیز جایگاه خاصی دارد. روایات متعددی از پیامبر(ص) و صحابه درباره اهمیت عبادت در این شب و مشخص شدن روزی و مقدرات انسان در آن وجود دارد.<ref>منذری، الترغیب والترهیب، عبدالعظيم بن عبدالقوی تحقیق: ابراهیم شمس الدین، دارالكتب العلمية، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۳و۷۴؛ ج۳، ص۶۷، ۲۳۳ و۳۰۷-۳۰۹.</ref><ref>البانی، السلسلة الصحیحة، رياض، مكتبة المعارف للنشر والتوزيع، ج۳، ص۱۳۵؛ ج۴، ص۸۶.</ref><ref>ابن حجر عسقلانی، الأمالی المطلقة، تحقیق: حمدی عبدالمجید السلفی، بیروت، ص۵۲.</ref><ref>بیهقی، شعب الایمان، بیروت، دارالکتب العلمیة/منشورات محمد علی بیضون، چاپ اول، ج۳، ص۳۷۸-۳۸۶.</ref><ref>احمد نگری، جامع العلوم، بیروت، ۱۳۹۵ق، ج۳، ص۱۷۹.</ref> برخی از علمای اهل سنت در صحت این روایات تردید داشته و وجود فضیلت برای شب نیمه شعبان را رد می‎کنند این در حالی است که ابن تیمیه، نظریه پرداز سلفیه، نیز نتوانسته فضیلت این شب را نادیده بگیرد اما اجتماع مسلمانان در مسجد برای احیا و خواندن نماز صد رکعتی این شب را بدعت دانسته است.<ref>ابن تیمیه، فتاوای، بیروت، دارالكتب العلمية، چاپ اول، ج۵، ص۳۴۴.</ref>بر همین اساس علمای سلفی [[قرن چهاردهم هجری قمری|قرن چهاردهم]] و [[قرن پانزدهم هجری قمری|پانزدهم هجری]] نظیر تهانوی، یوسف قرضاوی و محمد صالح منجد شب زنده داری و برگزاری مراسم شب برات را عملی بی‎اساس و بدعت می‎دانند.<ref>تهانوی، تسهیل بهشتی زیور، به اهتمام اساتید جامع الرشید، کتاب گهر، کراچی، ۱۳۲۷ق، ص۷۵.</ref><ref>[http://www.qaradawi.net/new/Articles-1461 حکم شرعی شب زنده‎داری و برگزاری مراسم عبادی به مناسبت نیمه شعبان، پایگاه اینترنتی یوسف قرضاوی.]</ref><ref>[http://islamonline.net/7052 عطيه صقر، شب نیمه شعبان؛ فضیلت و حکم شرعی شب زنده‎داری در آن، پایگاه اینترنتی اسلام آن لاین.]</ref>
اهل سنتِ معتقد به فضیلت نیمه شعبان، به [[احیا|شب زنده‎داری]] و انجام امور عبادی نظیر خواندن [[قرآن]]، برپایی [[نماز|نمازهای مستحبی]]، [[دعا]] و [[روزه|روزه داری]] در روز نیمه شعبان اهتمام می‎ورزند. این شب نزد آنان نیز به [[شب برات]] معروف است.<ref>ملتانی، بهاء الدین زکریا، الاوراد، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۱۷۴ـ۱۷۶.</ref><ref>علوی کرمانی، محمد، سیر الاولیاء، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref><ref>نوربخش، محمد بن محمد،  الفقه الاحوط،  کراچی، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۱۱۲ـ۱۱۳.</ref> خواندن صد [[رکعت]] نماز یا همان [[صلوة الخیر]] که در آن هزار بار [[سوره اخلاص| سوره توحید]] خوانده می‎شود از جمله اعمال عبادی مشترک میان شیعه و اهل سنت است.<ref>علوی کرمانی، سیرالاولیاء، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref> مراسم شب برات در برخی از مناطق اسلامی نظیر شبه قاره هند با [[زیارت قبور]]، دادن غذا و [[صدقه]] به نیازمندان همراه است.<ref>احمد دهلوی، فرهنگ آصفیه، ذیل «شب برات»، لاهور، ۱۹۸۶ق.</ref>
اهل سنتِ معتقد به فضیلت نیمه شعبان، به [[احیا|شب زنده‎داری]] و انجام امور عبادی نظیر خواندن [[قرآن]]، برپایی [[نماز|نمازهای مستحبی]]، [[دعا]] و [[روزه|روزه داری]] در روز نیمه شعبان اهتمام می‎ورزند. این شب نزد آنان نیز به [[شب برات]] معروف است.<ref>ملتانی، بهاء الدین زکریا، الاوراد، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۱۷۴ـ۱۷۶.</ref><ref>علوی کرمانی، محمد، سیر الاولیاء، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref><ref>نوربخش، محمد بن محمد،  الفقه الاحوط،  کراچی، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۱۱۲ـ۱۱۳.</ref> خواندن صد [[رکعت]] نماز یا همان [[صلوة الخیر]] که در آن هزار بار [[سوره اخلاص| سوره توحید]] خوانده می‎شود از جمله اعمال عبادی مشترک میان شیعه و اهل سنت است.<ref>علوی کرمانی، سیرالاولیاء، اسلام آباد، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref> مراسم شب برات در برخی از مناطق اسلامی نظیر شبه قاره هند با [[زیارت قبور]]، دادن غذا و [[صدقه]] به نیازمندان همراه است.<ref>احمد دهلوی، فرهنگ آصفیه، ذیل «شب برات»، لاهور، ۱۹۸۶ق.</ref>
==نیمه شعبان در ادب و شعر فارسی==
نيمه شعبان در فرهنگ و ادب کهن فارسی، [[شب برات]] ناميده شده است و شاید یکی از دلایل این نام گذاری آن باشد که خداوند در این شب برات (حواله یا سند) آزادی از دوزخ را به بندگان خود می‎دهد. ابوريحان بيرونی در کتاب التفهيم درباره شب برات چنين آورده: «...و شب پانزدهم از ماه [[شعبان المعظم|شعبان]]، بزرگوار است و او را شب برات خوانند و همی پندارم، این از قبیل آن است که هر که اندرو عبادت کند و نیکی به جای آورد، بیزاری یابد از [[جهنم |دوزخ]]».<ref>ابوریحان بیرونی، التّفهیم، با تجدید نظر و تعلیقات جلال الدین همایی، انجمن آثار ملی ایران، ص۲۵۲.</ref>
محمد غیاث‌الدین رامپوری نيز در غياث اللغات -یکی از فرهنگ‎های فارسی- شب پانزدهم شعبان را شب برات توصیف کرده است که در آن فرشتگان به فرمان خدا روزی انسان را تقسیم می‎کنند.<ref>رامپوری، غیاث اللغات، به اهتمام منصور ثروت، تهران، امبیرکبیر، ۱۳۹۳ش، ص۵۰۳ـ۵۰۴.</ref>
در همین راستا شاعران پارسی زبان نیز در اشعار خود به شب نیمه شعبان اشاره کرده‎اند و از عناوینی نظیر شب برات، لیله الصک، شب بیزاری، برائت از آتش [[جهنم|دوزخ]] و شب عبادت برای این شب استفاده کرده‎اند. [[حافظ شیرازی]] در کنار کلمه برات از تعبير [[شب قدر]] برای نیمه شعبان استفاده کرده است:
{{شعر|نستعلیق}}{{ب|چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی| آن شب قدر که این تازه براتم دادند<ref>خرمشاهی، بهاءالدین، حافظ نامه، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ بیست و یکم، ۱۳۹۳ش، ج۱، ص۶۷۲.</ref>}}{{پایان شعر}}
مولوی نیز از تعبیر شب قدر و برات برای نیمه شعبان استفاده کرده است:
{{شعر|نستعلیق}}{{ب|شب «قدر» است او، درياب او را |امان يابي چو برخواني براتش<ref>مولوی، دیوان شمس، به تصحیح عزیز الله کاسب، ص۲۵۲.</ref>}}{{پایان شعر}}


==جشن‎های نیمه شعبان==
==جشن‎های نیمه شعبان==
confirmed، templateeditor
8,916

ترامیم