"سورہ ناس" کے نسخوں کے درمیان فرق

'''سوره ناس'''، صد و چهاردهمین (آخرین) سوره و از سوره‌های [[مکی و مدنی|مکی]] [[قرآن]] که در جزء سی‌ام جای گرفته است. سوره ناس جزو چهارقل است. خداوند در این سوره به پیامبر(ص) دستور می‌دهد در مقابل وسوسه‌گرانِ پنهان به [[خدا]] پناه ببرد. در برخی از تفاسیر اهل سنت آمده است این سوره هنگامی [[نزول قرآن|نازل]] شد که مردی [[یهود|یهودی]]، پیامبر(ص) را [[سحر|سِحر]] کرد و پیامبر به سبب آن بیمار شد. پس از آمدن [[جبرئیل]] و نزول سوره فلق و ناس، آیات آن بر پیامبر(ص) خوانده شد و او از بستر بیماری برخاست. برخی از عالمان [[شیعه]] به این سخن اشکال کرده‌اند و گفته‌اند سحر و جادو بر پیامبر(ص) اثر نمی‌کند.

سوره ناس و فلق را مُعَوِّذتین گویند؛ چراکه برای [[تعویذ]] خوانده می‌شوند. در فضیلت [[تلاوت]] سوره ناس، از جمله نقل شده است هر کس دو سوره ناس و فلق را بخواند، مانند آن است که همه کتاب‌های [[پیامبران]] الهی را قرائت کرده است. همچنین نقل شده است پيامبر(ص) دو سوره ناس و فلق را محبوب‌ترينِ [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|سوره‌ها]] نزد خداوند می‌دانست.

این سوره را '''سوره ناس''' نامیده‌اند. ناس به معنای «مردم» است و از آیه اول گرفته شده است. سوره ناس را «مُعَوِّذه» نیز می‌گویند. این نام به سبب آن است که انسان با خواندن این سوره خود را از وسوسه‌های [[شیطان]] [[تعویذ]] می‌کند و در پناه خدا قرار می‌دهد. همچنین به جهت اینکه انسان در مواقع احساس خطر، این سوره را می‌خواند تا پناه و نجات یابد، این سوره را مُشَقْشَقه نام نهاده‌‌اند. دو سوره‌ ناس و فلق را مشقشقتین و [[معوذتین]] گویند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ۱۲۷۱-۱۲۷۲.</ref>

سوره ناس جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]]، بیست و یکمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، صد و چهاردهمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] جای دارد.

* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''

سوره ناس ۶ آیه، ۲۰ کلمه و ۷۸ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو [[سوره‌های مفصلات|سوره‌های مُفصَّلات]] (دارای آیات کوتاه) است. سوره ناس جزو [[چهارقل]] است؛ چهار سوره‌ای که با کلمه «قُل» آغاز می‌شوند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ۱۲۷۱-۱۲۷۲.</ref>

خداوند در سوره ناس به رسول خود دستور می‌دهد از شر وسواس [[خناس|خَنّاس]] (وسوسه‌گر نهانى) به خدا پناه ببرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۳۹۵.</ref> محتوای این سوره شبیه [[سوره فلق]] است. هر دو درباره پناه بردن به خدا از شـر و آفت‌ها سخن می‌گویند، با این تفاوت که در سوره فلق انواع مختلف شرور مطرح شده است؛ ولی در این سوره فقط  بر روی شر وسوسه‌گران ناپیدا (وسواس خناس) تکیه شده‌است.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص ۵۳۸ و ۶۳۲.</ref>

{{سوره ناس}}

درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] این سوره، [[حدیث|روایتی]] در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نقل شده است که عالمان [[شیعه]] آن را نپذیرفته‌اند.<ref>طباطبایی، الميزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۳۹۴.</ref> در کتاب «الدر المَنثور» از کتاب‌های تفسیری اهل سنت آمده است مردى [[يهود|يهودى]]، [[پیامبر اسلام(ص)|پیامبر(ص)]] را سِحر كرد. [[جبرئیل]] نزد پيامبر(ص) آمد و مُعَوِّذتین (سوره فلق و [[سوره ناس|ناس]]) را آورد و گفت مردى يهودى تو را سحر كرده و سحر او در فلان چاه است. پیامبر(ص) [[امام علی علیه السلام|علی بن ابی‌طالب]] را فرستاد تا سِحر را بياورد؛ سپس دستور داد گره‌هاى آن را باز کند و براى هر گره، یک آيه از مُعَوِّذتين را بخواند. چون گره‌ها باز و اين دو سوره تمام شد، پيامبر اسلام(ص) سلامتى خود را باز يافت.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۴۱۷.</ref>

[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] می‌نویسد دلیلی وجود ندارد که پيامبر(ص) از نظر جسمی در برابر سِحر و جادو مقاوم باشد و جادو نتواند در بدن او مریضی ایجاد کند؛ بلکه آیات [[قرآن]] بر این دلالت دارند که دل و جان، و عقل و انديشه پيامبر(ص) از سحر و نفوذ [[شیطان|شياطين]] در امان است.<ref>طباطبایی، الميزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۳۹۴.</ref>

از پیامبر(ص) روایت شده است هر کس دو سوره ناس و [[سوره فلق|فلق]] را بخواند، مانند آن است که همه کتاب‌های پیامبران الهی را قرائت کرده باشد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص ۴۹۱.</ref> از [[امام باقر(ع)]] نیز نقل شده است هر كسی در [[نماز وتر|نماز وَتْر]] ، سوره های مُعَوِّذَتین (سوره ناس و فلق) و [[سوره اخلاص|اخلاص]] را بخواند، به او گفته می‌شود كه ای بنده خدا مژده باد بر تو كه خداوند نماز تو را قبول كرد.<ref>طبرسی،  مجمع البيان، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص ۴۹۱.</ref> نقل شده است پيامبر(ص) دو سوره فلق و ناس را محبوب‌ترينِ سوره‌ها نزد خداوند معرفی می‌کرد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳‌ق ، ج۹۲، ص۳۶۸.</ref>

درباره خواص سوره ناس نقل شده است پیامبر(ص) با خواندن سوره ناس و فلق، [[امام حسن مجتبی|امام حسن]] و [[امام حسین|حسین]] را [[تعویذ]] می‌کرد.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص ۱۲۷۱-۱۲۷۲.</ref> در نقلی دیگر از پیامبر(ص) آمده است هر کس سوره‌های [[سوره اخلاص|توحید]] و ناس و فلق را هر شب ۱۰ مرتبه بخواند، مانند این است که تمام قرآن را قرائت کرده و از گناهانش خارج می‌شود مانند روزی که از مادر متولد شده و اگر در آن روز یا شب بمیرد به مرگ شهادت مرده است.<ref>عاملی کفعمی، البلد الامین، ص۳۳.</ref>

==متن و ترجمه==

|تیتر= سوره ناس

|عنوان ستون راست=بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ

|عنوان ستون چپ= به نام خداوند رحمتگر مهربان

|قُلْ أَعُوذُ بِرَ‌بِّ النَّاسِ ﴿١﴾ مَلِكِ النَّاسِ ﴿٢﴾ إِلَـٰهِ النَّاسِ ﴿٣﴾ مِن شَرِّ‌ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ ﴿٤﴾ الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ‌ النَّاسِ ﴿٥﴾ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ ﴿٦﴾

|بگو: «پناه مى‌برم به پروردگار مردم، (۱) پادشاه مردم، (۲) معبود مردم، (۳) از شرّ وسوسه‌گر نهانى؛ (۴) آن كس كه در سينه‌هاى مردم وسوسه مى‌كند، (۵) چه از جنّ و [چه از] انس.»}}

{{سوره‌های قرآن|114|[[سوره فلق]]|}}

* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.

* دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.

* سیوطی، الدرالمنثور، قم، کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.

* طباطبایی، سید محمدحسین، الميزان فی تفسیر القرآن،بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۹۷۴م.

* طبرسی، مجمع البیان، تهران، مکتبة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۳۸ش.

* عاملی کفعمی، ابراهیم بن علی، البَلَد الأمین و الدَرْعُ الحَصین.

* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۳‌ق.

* معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآن، [بی‌جا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۱ش.

* مکارم شیرازی، ناصر، برگزیده تفسیر نمونه، احمد علی‌بابایی، تهران،‌ دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۲ش.

* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#114:1 سوره ناس کی تلاوت]