مندرجات کا رخ کریں

"جاہل مقصر" کے نسخوں کے درمیان فرق

کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
سطر 3: سطر 3:
==تعریف==
==تعریف==
علم [[اصول فقہ]] میں جاہل کی دو قسمیں بیان ہوئی ہیں: [[جاهل قاصر]] اور جاهل مقصر<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۱۵۳؛ دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۷۷ش، ج۱، ذیل مدخل «جهل».</ref> جاهل مقصر اس شخص کو کہا جاتا ہے جو شرعی احکام نہیں جانتا ہے؛ لیکن سیکھ سکتا ہے اور سیکھنے میں کوتاہی کی ہے۔<ref>ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول فقه، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۲۴۱؛ دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۱، ذیل مدخل «جهل».</ref>
علم [[اصول فقہ]] میں جاہل کی دو قسمیں بیان ہوئی ہیں: [[جاهل قاصر]] اور جاهل مقصر<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۱۵۳؛ دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۷۷ش، ج۱، ذیل مدخل «جهل».</ref> جاهل مقصر اس شخص کو کہا جاتا ہے جو شرعی احکام نہیں جانتا ہے؛ لیکن سیکھ سکتا ہے اور سیکھنے میں کوتاہی کی ہے۔<ref>ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول فقه، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۲۴۱؛ دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۱، ذیل مدخل «جهل».</ref>
==جاهل مقصر کی عبادتیں==
[[شیعہ]] فقہاء قائل ہیں کہ «جاهل مقصر» کے توسط انجام شدہ اعمال اگر اس کے مرجع تقلید کے مطابق واقع ہوئی ہوں یا واقع کے مطابق انجام پائی ہوں اور قصد قربت کے ساتھ بجالا لایا ہو، تو صحیح ہے۔<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۴۱.</ref>
فقہاء روایات سے متسمک ہوتے ہوئے کہتے ہیں کہ دو خاص موارد میں اگر «جاهل مقصر» کی عبادت واقع کے مطابق انجام نہ بھی پائی ہو تو بھی صحیح ہے۔<ref>فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۳۷۴.</ref> اور وہ دو موارد مندرجہ ذیل ہیں:
* جہاں نماز کو قصر پڑھنی تھی اور پوری پڑھا ہو۔
*[[جهر و اخفات]] میں؛ جہاں نماز بلند آواز سے پڑھنی تھی وہاں آہستہ اور جہاں آہستہ پڑھنی تھی بلند آواز سے پڑھی ہو۔<ref>فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۳۷۴.</ref>
<!--  
<!--  
== عبادات جاهل مقصر==
== م۔جازات جاهل مقصر ==
فقهای [[شیعه]] معتقدند عباداتی که «جاهل مقصر» انجام می‌دهد، اگر مطابق با نظریه مرجع تقلید خود یا مطابق با واقع باشد و با [[قصد قربت]] نیز انجام گرفته باشد، صحیح است.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۴۱.</ref>
فقیهان با استناد به [[روایات]] می‌گویند در دو مورد ویژه، عبادت «جاهل مقصر»، هرچند مطابق با واقع نباشد نیز صحیح است.<ref>فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۳۷۴.</ref> آن دو مورد عبارتند از:
* در جایی که [[نماز]] باید [[نماز شکسته|شکسته]] خوانده شود، ولی آن را کامل بخواند.
*در [[جهر و اخفات]]؛ جایی که نماز باید آهسته خوانده شود؛ آن را با صدای بلند بخواند یا برعکس (نماز باید با صدای بلند خوانده شود؛ اما آن را آهسته بخواند.)<ref>فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۳۷۴.</ref>
 
== مجازات جاهل مقصر ==
علمای [[شیعه]] معتقدند که «جاهل مقصر» در [[آخرت]]، مستحق عقاب است؛<ref>سبحانی، مسائل جدید کلامی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۳۳.</ref>.{{سخ}}
علمای [[شیعه]] معتقدند که «جاهل مقصر» در [[آخرت]]، مستحق عقاب است؛<ref>سبحانی، مسائل جدید کلامی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۳۳.</ref>.{{سخ}}
درباره علت مجازات آن، چند نظریه وجود دارد:<ref>پور اللهیار، «بررسی مسؤولیت جاهل به قانون در حقوق ایران»، ص۳۷.</ref>
درباره علت مجازات آن، چند نظریه وجود دارد:<ref>پور اللهیار، «بررسی مسؤولیت جاهل به قانون در حقوق ایران»، ص۳۷.</ref>
confirmed، movedable، protected، منتظمین، templateeditor
9,099

ترامیم