"سنت" کے نسخوں کے درمیان فرق
←لغوی اور اصلاحی معنی
Waziri (تبادلۂ خیال | شراکتیں) کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں |
Waziri (تبادلۂ خیال | شراکتیں) |
||
| سطر 12: | سطر 12: | ||
=== سنت اور حدیث === | === سنت اور حدیث === | ||
سنت اور [[حدیث]] میں یہ فرق ہے کہ حدیث سے مراد اس کلام کو کہا جاتا ہے جو معصوم ہستیوں کے کردار، گفتار اور تقریر کو بیان کرے جبکہ سنت اس کے علاوہ خود اس کردار، اور تقریر کو بھی شامل کرتی ہے۔ <ref>مشرق الشمسین، ص۲۲ و ۲۴</ref> دوسرے لفظوں میں حدیث، سنت سے حکایت، یا اسے بیان کرتی ہے۔ | سنت اور [[حدیث]] میں یہ فرق ہے کہ حدیث سے مراد اس کلام کو کہا جاتا ہے جو معصوم ہستیوں کے کردار، گفتار اور تقریر کو بیان کرے جبکہ سنت اس کے علاوہ خود اس کردار، اور تقریر کو بھی شامل کرتی ہے۔ <ref>مشرق الشمسین، ص۲۲ و ۲۴</ref> دوسرے لفظوں میں حدیث، سنت سے حکایت، یا اسے بیان کرتی ہے۔ | ||
==مفهومشناسی و جایگاه== | |||
سنت، مسلمان علماء کے یہاں [[ادلہ اربعہ]] میں سے ہے۔<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۶؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸؛ زرقا، المدخل الفقهی العام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۶.</ref> [[اهل سنت و جماعت|مذهب اهل سنت]] کے یہاں سنت سے مراد پیغمبر اکرمؐ کا ، گفتار، رفتار و [[تقریر معصوم|تقریر]]<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> و در [[شیعه]]، گفتار، رفتار و تقریر [[چهارده معصوم|معصوم]] است.<ref>حکیم، االاصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۱۲۲؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸.</ref> بهگفته [[محمدرضا مظفر]] منشأ اصطلاح «سنت»، روایاتی است که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده که در آنها پیروانش را به تبعیت از سنت خود دستور داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۹۹.</ref> از نظر اصولیان، بحث از حجیت سنت به عنوان یکی از منابع احکام شرعی، مسئلهای است در حوزه دانش [[اصول فقه]].<ref>آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۲-۲۴.</ref> | |||
اصطلاح «سنت» در ادبیات فقهی نیز کاربرد دارد که با معنای اصولی آن (به عنوان یکی از مصادر حکم شرعی)، اندکی متفاوت است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> برای مثال، گاه به اعمال [[مستحب]]، در مقابل افعال [[واجب]] گفته میشود. مثلاً به [[نافلههای روزانه|نمازهای نافله]] که مستحب است، سنت و به نمازهای واجب، «فریضه» میگویند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> همچنین گاه در مقابل [[بدعت]] به کار میرود. بدعت یعنی چیزی که به شریعت نسبت داده شده است، حال آنکه در واقع، در شریعت نیست.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref> | |||
=== تفاوت سنت و حدیث === | |||
سنت، یعنی قول و فعل و تقریر پیامبر یا به طور کلی معصوم، بهواسطه [[حدیث]] حکایت میشود؛ در عینحال گاهی مَجازاً دو اصطلاح «سنت» و «حدیث» بهجای هم به کار میروند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۸.</ref> | |||
== سنت قرآن کی روشنی میں == | == سنت قرآن کی روشنی میں == | ||