"قیام یمانی" کے نسخوں کے درمیان فرق

قیام یمانی (ماخذ دیکھیں)

نسخہ بمطابق 14:52، 1 اگست 2018ء

421 بائٹ کا اضافہ ، 1 اگست 2018ء

←‏قیام کا زمان و مکان

بصریویکی متن

Hakimi

confirmed، movedable، protected، منتظمین، templateeditor

9,062

ترامیم

@@ سطر 19: / سطر 19: @@
 == قیام کا زمان و مکان==
-<!--
+احادیث کے مطابق یمانی کا قیام [[خروج سفیانی]] کے ساتھ ساتھ ہوگا۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۰۵؛ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۷.</ref>امام باقرؑ کی ایک روایت کے مطابق خروج سفیانی، یمانی کا قیام اور [[سید خراسانی|خراسانی]] کا قیام سب ایک ہی سال، ایک ہی مہینہ اور ایک ہی دن میں ہوگا۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[امام صادقؑ]] کی ایک روایت میں سفیانی کا خروج [[رجب]] کے مہینے میں قرار دیا ہے۔<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref>بعض نے ان دونوں روایت کے تناظر میں یمانی کے قیام کو بھی رجب کے مہینے میں قرار دیا ہے۔<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶.</ref>بعض مؤلفین نے ان دونوں واقعات کا ایک ہی دن میں ہونے کو کنایہ سمجھا ہے کیونکہ ان دونوں میں بہت زیادہ باہمی رابطہ پایا جاتا ہے اس لئے اگر ان دونوں میں معمولی فاصلہ ہو تو بھی کوئی حرج نہیں ہے۔<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶-۲۷.</ref>
-بنابر روایات، قیام یمانی همزمان با [[خروج سفیانی]] خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۰۵؛ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۷.</ref> بر پایه روایتی از [[امام باقر(ع)]] خروج سفیانی، یمانی و [[سید خراسانی|خراسانی]] در یک سال، یک ماه و یک روز خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[امام صادق(ع)]] در روایتی خروج سفیانی را در [[ماه رجب]] دانسته است.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> برخی با کنار هم گذاشتن این دو روایت، خروج یمانی را نیز در ماه رجب دانسته‌اند.<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶.</ref> برخی از نویسندگان، وقوع این رخدادها را در یک روز کنایه از شدت پیوستگی قیام یمانی و خروج سفیانی با هم دانسته و معتقدند این امر منافاتی با وجود فاصله اندک میان آن دو ندارد.<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶-۲۷.</ref>
-همچنین در برخی منابع اهل سنت، روایاتی از فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]] و خروج [[دجال]] در زمان او،<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۹۱.</ref> خروج او پس از مهدی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۸۵؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۲، ص۱۸۴.</ref> وجود دارد. از نظر نویسندگان شیعی چون این روایات از [[معصوم]] صادر نشده قابل اعتماد نیستند<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۳۶.</ref> و روایتی که خروج او را پس از مهدی می‌داند، با روایاتی که قیام یمانی را از نشانه‌های ظهور حضرت مهدی معرفی می‌کند، سازگاری ندارد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۸، ج۲، ص۶۴۹، ح۱؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴؛ ابن طاووس، فلاح السائل، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.</ref>
+اسی طرح اہل سنت کے بعض مآخذ میں حضرت عیسی کا آسمان سے اترنا اور اسی وقت دجال کا خروج کرنا<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۹۱.</ref> اور مہدیؑ کے بعد دجال کا خروج کرنا ذکر ہوا ہے۔<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۸۵؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۲، ص۱۸۴.</ref> شیعہ مؤلفین کے مطابق چونکہ یہ روایات معصوم سے صادر نہیں ہوئی ہیں اس لئے ان پر اعتماد نہیں کیا جاسکتا ہے۔ <ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۳۶.</ref>اور جو روایت دجال کا خروج امام مہدی کے قیام کے ذکر کیا ہے یہ روایت اور جس روایت میں یمانی کے قیام کو حضرت مہدی کے قیام کی علامت قرار دیا ہے ان دونوں میں باہمی سازگاری نہیں ہے۔<ref>رجوع کریں؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۸، ج۲، ص۶۴۹، ح۱؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴؛ ابن طاووس، فلاح السائل، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.</ref>
+احادیث کے مطابق یمانی کا قیام [[یمن]] سے شروع ہوگا<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴</ref> یمانی کے قیام کے بارے میں موجود روایات میں صَنعا، عَدَن، کِنده اور اَبین کے علاقے کی طرف اشارہ ہوا ہے۔<ref> فتلاوی، رایات الهدی و الضّلال فی عصر الظّهور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.</ref>بعض کا کہنا ہے کہ صنعا کے بارے میں موجود روایات [[مستفیض]] ہیں جو [[شیعہ]] اور [[اہل سنت]] دونوں سے نقل ہوئی ہے اور قیام کے مرکز کی طرف اشارہ ہے۔<ref> فتلاوی، رایات الهدی و الضّلال فی عصر الظّهور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.</ref>
-قیام یمانی بنابر روایات، از [[یمن]] خواهد بود<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴.</ref> در روایات مربوط به قیام یمانی، به شهرهای صَنعا، عَدَن، کِنده و منطقه اَبین اشاره شده است.<ref> فتلاوی، رایات الهدی و الضّلال فی عصر الظّهور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.</ref> برخی معتقدند روایات مربوط به صنعا [[مستفیض]] و از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نقل شده، و اشاره به مرکزیت آن دارند.<ref> فتلاوی، رایات الهدی و الضّلال فی عصر الظّهور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.</ref>
+==یمانی کے اقدام==
+<!--
-== اقدامات یمانی==
+احادیث میں یمانی کے قیام کی تفصیل ذکر نہیں ہوی ہے لیکن ان کے بعض اقدامات کا ذکر موجود ہے:
-در روایات به جزئیات قیام یمانی اشاره نشده، اما برخی از اقدامات وی ذکر شده است:
+* '''حق کی دعوت'''؛ [[امام باقرؑ]] کی ایک روایت کے مطابق یمانی کا قیام برحق، اس کا علم ہدایت دینے والا اور ان کی دعوت صراط مستقیم کی طرف ہوگی اور ان کے قیام سے منسلک ہونے کی بہت تاکید ہوئی ہے۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref>بعض مؤلفین نے حق کی دعوت کو [[امامت]] کی طرف دعوت سے تعبیر کیا ہے۔<ref>مهدوی‌راد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۲.</ref>ایک روایت میں ان کو منصور (یعنی حضرت مہدی کے مددگار) کے نا م سے ذکر ہوا ہے جس کی 70 ہزار لوگ حمایت کر رہے ہونگے۔<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.</ref> احادیث کے مطابق جب یمانی قیام کرے گا تو اس وقت اسلحہ بیچنا حرام ہوگا۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۶.</ref>
-* '''دعوت به حق'''؛ بر اساس روایتی [[امام باقر(ع)]]، قیام یمانی بر حق، پرچمش هدایت‌بخش‌تر و دعوتش به صراط مستقیم دانسته شده و بر ضرورت پیوستن به قیام او تأکید شده است.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> برخی از نویسندگان قیام به حق را به دعوت به [[امامت]] تفسیر کرده‌اند.<ref>مهدوی‌راد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۲.</ref> در روایتی از وی با عنوان منصور(یاری دهنده حضرت مهدی) یاد شده که حمایت ۷۰ هزار تن برخوردار است.<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.</ref> بر پایه روایتی هنگامی که یمانی قیام کند، فروختن اسلحه حرام است.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۶.</ref>
 * '''درگیری با سفیانی'''؛ برخی روایات از درگیری میان یمانی و سفیانی خبر می‌دهند برای مثال بر پایه روایتی، کسی که چشم سفیانی را در می‌آورد، از صنعا خروج می‌کند.<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۲۷.</ref> یا اولین کسی که با سفیانی می‌جنگد، قحطانی است.<ref>ازدی نیشابوری، مختصر اثبات الرجعه، ۱۴۱۳ق، ح۹،  ص۲۶۱، به نقل از مهدوی‌راد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۳؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۲۷.</ref> روایات درباره نتیجه جنگ یمانی با سفیانی اختلاف دارند؛ برخی از پیروزی<ref>ازدی نیشابوری، مختصر اثبات الرجعه، ۱۴۱۳ق، ح۹،  ص۲۶۱، به نقل از مهدوی‌راد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۳.</ref> و برخی دیگر از شکست یمانی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.</ref> خبر می‌دهند. برخی از نویسندگان در توجیه اختلاف این روایات گفته‌اند که هر کدام از روایات، از درگیری آن دو در زمان و مکان خاصی خبر می‌دهد.<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۳۵.</ref> البته درباره صحیح بودن سند این روایات تردید شده است.<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۳۵؛ مهدوی‌راد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۴.</ref> بر پایه  روایتی که ابن حماد عالم اهل سنت در الفتن نقل کرده، یمانی در مدینه به امام مهدی می‌پیوندد، سفیانی لشکری را به مدینه فرستد ولی آن دو از [[مدینه]] به سمت [[مکه]] خارج می‌شوند<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۲۳.</ref> لشکر سفیانی به دنبال آنان به سمت مکه حرکت می‌کند و در مکانی به نام [[خسف بیداء|بیداء]] به زمین فرو می‌رود.<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۱۲.</ref>
 * '''فتوحات'''؛ در برخی منابع اهل سنت، آمده است که یمانی [[قسطنطنیه]] و [[روم]] را فتح می‌کند.<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۹۱.</ref> و پرچم‌های او و یارانش به رنگ سفید است.<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.</ref> البته در منابع شیعی فتح این مناطق به امام زمان نسبت داده شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۹.</ref>