confirmed، movedable، protected، منتظمین، templateeditor
9,062
ترامیم
"قیام یمانی" کے نسخوں کے درمیان فرق
←خروج یمانی؛ نشانه ظهور
Hakimi (تبادلۂ خیال | شراکتیں) |
Hakimi (تبادلۂ خیال | شراکتیں) |
||
| سطر 12: | سطر 12: | ||
پیغمبر اکرمؐ سے ایک روایت میں انہیں منصور (جو امام مہدی کی مدد کرتا ہے) کے عنوان سے یاد کیا ہے۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.</ref>اسی طرح اہل سنت مآخذ میں انہیں قحطانی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۷۵؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۲، ص۱۸۳.</ref> اور منصور یمانی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.</ref> کے نام سے بھی ذکر کیا ہے۔ قحطانی، قحطان نامی ایک شخص سے منسوب ہے<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۷۴.</ref> جس سے یمن کے عربوں کا نسب ملتا ہے۔<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | پیغمبر اکرمؐ سے ایک روایت میں انہیں منصور (جو امام مہدی کی مدد کرتا ہے) کے عنوان سے یاد کیا ہے۔<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.</ref>اسی طرح اہل سنت مآخذ میں انہیں قحطانی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۷۵؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۲، ص۱۸۳.</ref> اور منصور یمانی<ref> ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.</ref> کے نام سے بھی ذکر کیا ہے۔ قحطانی، قحطان نامی ایک شخص سے منسوب ہے<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۷۴.</ref> جس سے یمن کے عربوں کا نسب ملتا ہے۔<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | ||
==خروج | ==یمانی کا قیام؛ ظہور کی علامت== | ||
احادیث میں یمانی کے قیام کو ظہور کی علامتوں میں سے شمار کیا ہے۔ [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین شیخ صدوق]] میں امام صادقؑ سے منقول ایک روایت میں یمانی کے قیام کو [[صیحه آسمانی]]، [[خروج سفیانی]]، [[قتل نفس زکیه]] اور [[خسف بیداء]] کے ساتھ اسے بھی ظہور کی یقینی علامتوں میں سے قرار دیا ہے۔<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰، ح۷.</ref>بعض مصنفین کے مطابق یمانی کے قیام کے بارے میں 36 احادیث شیعہ اور سنی مآخذ میں ملتی ہیں۔<ref>مهدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۲۶.</ref>اور ان میں سے اکثر روایات میں یمانی کا قیام، ظہور کی قطعی علامتوں سے ہونے کے بارے میں کوئی اشارہ نہیں کیا ہے۔<ref>رجوع کریں؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۸، ج۲، ص۶۴۹، ح۱؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴؛ ابن طاووس، فلاح السائل، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.</ref>اور شیعہ روایات میں سے صرف دو روایتوں میں{{نوٹ| | |||
#قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ.(صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰، ح۷) | |||
# النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ يَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ(نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۲.)}} قطعی علامتوں سے قرار دیا گیا ہے۔<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۱۷.</ref>اسی لئے بعض مصنفین نے یمانی کے قیام کو ظہور کی علامت ہونے میں تردید کیا ہے۔<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۱۷-۱۹؛ مهدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۲۶.</ref> و به این استناد کردهاند که در برخی از نسخههای این دو حدیث، قید حتمیت وجود ندارد<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۳۳.</ref> و به احتمال این قید از سوی راویان، به حدیث اضافه شده است.<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۱۹.</ref> | |||
== قیام کا زمان و مکان== | |||
<!-- | <!-- | ||
بنابر روایات، قیام یمانی همزمان با [[خروج سفیانی]] خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۰۵؛ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۷.</ref> بر پایه روایتی از [[امام باقر(ع)]] خروج سفیانی، یمانی و [[سید خراسانی|خراسانی]] در یک سال، یک ماه و یک روز خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[امام صادق(ع)]] در روایتی خروج سفیانی را در [[ماه رجب]] دانسته است.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> برخی با کنار هم گذاشتن این دو روایت، خروج یمانی را نیز در ماه رجب دانستهاند.<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶.</ref> برخی از نویسندگان، وقوع این رخدادها را در یک روز کنایه از شدت پیوستگی قیام یمانی و خروج سفیانی با هم دانسته و معتقدند این امر منافاتی با وجود فاصله اندک میان آن دو ندارد.<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶-۲۷.</ref> | بنابر روایات، قیام یمانی همزمان با [[خروج سفیانی]] خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۰۵؛ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۷.</ref> بر پایه روایتی از [[امام باقر(ع)]] خروج سفیانی، یمانی و [[سید خراسانی|خراسانی]] در یک سال، یک ماه و یک روز خواهد بود.<ref> نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[امام صادق(ع)]] در روایتی خروج سفیانی را در [[ماه رجب]] دانسته است.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> برخی با کنار هم گذاشتن این دو روایت، خروج یمانی را نیز در ماه رجب دانستهاند.<ref> آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶.</ref> برخی از نویسندگان، وقوع این رخدادها را در یک روز کنایه از شدت پیوستگی قیام یمانی و خروج سفیانی با هم دانسته و معتقدند این امر منافاتی با وجود فاصله اندک میان آن دو ندارد.<ref>آیتی، «یمانی درفش هدایت»، ص۲۶-۲۷.</ref> | ||
| سطر 46: | سطر 47: | ||
* [[سید خراسانی]] | * [[سید خراسانی]] | ||
--> | --> | ||
==حوالہ جات== | ==حوالہ جات== | ||
{{حوالہ جات|2}} | {{حوالہ جات|2}} | ||