"خطبہ غدیر" کے نسخوں کے درمیان فرق

اس مطلب کو ثابت کرنے کیلئے شیعہ حضرات اس حدیث کی تجزیہ و تحلیل کرتے ہیں۔ لفظ "مولی" جو اس حدیث میں کئی دفعہ استعمال ہوا ہے، لفظ "ولی" سے مشتق ہے جو خدا کے اسماء میں سے ہے۔ <ref>ابن منظور، ج۱۵، ص۴۰۷، مادہ ولی</ref><ref>ازہری، ج۱۵، ص۳۲۴-۳۲۷</ref> یہ لفظ چند معانی میں استعمال ہوتا ہے۔ ایک استعمال میں "ولی" فعیل کے وزن پر فاعل کے معنی میں آتا ہے۔<ref>فیومی، ج۱- ۲، ص۶۷۲</ref> اور والی، حاکم، سرپرست، مدبّر، امور میں تصرف کرنے والا اور ولی نعمت کے معنی پر دلالت کرتا ہے۔<ref>ابن فارس، ''معجم مقاییس اللغہ''، ج۶، ص۱۴۱.</ref> اس لفظ کے دیگر استعمالات میں اولی و سزاوارتر، نزدیک، بغیر فاصلہ<ref>طریحی، ج۱، ص۴۶۲؛ بستانی، ص۹۸۵؛ فیروز آبادی، ص۱۲۰۹</ref> اور تبعیت کرنے والا اور دوستدار وغیرہ شامل ہیں <ref>ابن منظور، ج۱۵، ص۴۱۱</ref><ref>ازهری، ج۱۵، ص۳۲۲</ref><ref>طریحی، ج۱، ص۴۶۴- ۴۶۵</ref>

=====قرائن داخلی=====

در این حدیث، پیامبر(ص) بر اولویت خویش بر مؤمنین نسبت به خودشان تصریح می‌فرماید. این سخن، بر اساس [[آیه]] شریفه«النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم»<ref>سوره احزاب، آیه۶</ref> است. اولویتی که در این آیه شریفه مطرح شده است، به معنای اولویت در سرپرستی امور مربوط به زندگی مؤمنان و همچنین اولویت در حکم کردن در مورد آنان نسبت به خودشان است. زمانی که اولویت وجود داشته باشد، یعنی قبول و اطاعت از حکم شخصی که نسبت به ما اولویت دارد، برای ما لازم است.<ref>طوسی، التبیان، ج۸، ص۳۱۷</ref> طبق نظر برخی مفسران، اولویت در این آیه، تمام امور [[دین]] و دنیای [[اسلام|مسلمانان]] را شامل می‌شود؛<ref>بیضاوی، ج۴، ص۲۲۵</ref><ref>زمخشری، ج۳، ص۵۲۳</ref>چرا که پیامبر(ص) مؤمنان را تنها به چیزی وا می‌دارد که صلاح دین و دنیای آنها را در پی داشته باشد.<ref>زمخشری، ج۳، ص۲۲۵</ref>