imported>Mabbassi |
imported>Mabbassi |
| سطر 148: |
سطر 148: |
|
| |
|
| == خارجہ پالیسی== | | == خارجہ پالیسی== |
|
| |
| در دوران معاویہ بر خلاف دوران [[خلفای سه گانه]]، فتوحات وسیعی انجام نشد. معاویہ برای مسلمان کردن مردم ایران و استواری دولت اموی تلاش میکرد. به همین خاطر دهها هزار خانواده عرب را در مناطق ایران، به ویژه خراسان ساکن کرد. معاویہ سیاست تثبیت فتوحات و نشر اسلام در سرزمینهای شرقی را بر فتح و توسعه ترجیح داد. این سیاست در بخش شرقی موفق بود.<ref>محمد سہیل طقوش، دولت امویان، ص ۴۲</ref> در بخش غربی با توجه به قدرت روم، او راهبرد نظامی خاصی را پیش گرفت.
| |
| * '''جبهه شرقی''': در بخش شرقی به جز فتوحات حاشیه ای، بیشتر درگیریها به سرکوب شورشها محدود میشد. مهلب بن ابی صفره در جنگهایش به لاهور رسید<ref>بلاذری، فتوح البدان، ص ۶۰۸</ref> و قیس بن هیثم، بادغیس، هرات و بلخ را مجدداً مطیع کرد.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۳، ص ۲۰۸-۲۰۹</ref> در زمان زیاد بن ابیه، [[کابل]] را فتح کردند.<ref>بلاذری، فتوح البدان، ص ۵۵۹</ref> عبیدالله بن زیاد از سیحون گذشت و بیکند رسید و ملکه خاتون را شکست داد.<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج ۵، ص ۲۹۷-۲۹۸</ref> پس از ولایت سعید بن عثمان بن عفان بر خراسان، ملکه خاتون پیمان صلح را نقض کرد و در پی آن جنگ در گرفت. سعید بن عثمان بخارا و سمرقند و ترمذ را فتح کرد.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص ۵۷۸-۵۸۸</ref>
| |
| * '''جبهه روم''': پس از پیروزی مسلمانان در نبرد ذات الصواری در سال ۳۴ هجری، روابط نظامی جدیدی میان مسلمانان و رومیان شکل گرفت. رومیان در صدد بازپسگیری مواضعشان به توسعه نظامی پرداختند. معاویہ در این وضعیت، دو هدف را در نظر داشت: نخست ایجاد نظام پایدار برای حمایت از مناطق مرزی و سواحل اسلامی و آنگاه غلبه بر قسطنطنیه، پایتخت روم. معاویہ مواضع نظامی پیشرفته ای در مجاورت مرزها ایجاد کرد. او به انطاکیه که در معرض هجوم بود، توجه کرد و گروهی از ایرانیان و مردم بعلبک، حمص، بصره و کوفه را در سال ۴۲ بدانجا منتقل کرد. برخی را نیز به صور فرستاد. به آبادانی شهرهای میان اسکندریه و طرطوس پرداخت. دژهای متعدد مرزی را فتح و بازسازی و از نو سنگربندی کرد. حملههای منظم ادواری زمستانی و تابستانی به سرزمینهای روم در آسیای صغیر میشد. بیشتر این جنگها دریایی بود و معاویہ ناوگان دریایی را مستحکم کرد. در سال ۲۸ در عهد عثمان قبرس را فتح کردند. در سال ۴۹ معاویہ برای محاصره قسطنطنیه از راه خشکی حمله گسترده ای کرد. اما نتوانستند آنجا را فتح کنند. در سال ۵۲ جزیره رودس را فتح کردند و با فتح مناطقی دیگر، محاصره دریایی قسطنطنیه را کامل کرد. در سال ۵۴ بار دوم قسطنطنیه را محاصره کرد. این وضع به مدت هفت سال تا سال ۶۰ ادامه داشت. معاویہ بدون رسیدن به هدف، تصمیم به بازگرداندن سپاه گرفت و میان معاویہ و روم مصالحه انجام گرفت.
| |
| * '''جبهه شمال آفریقا''': معاویہ فتوحات در شمال آفریقا را از سال ۴۵ آغاز کرد و به معاویہ بن حدیج سکونی دستور داد به واقعه در غرب طرابلس حمله کند. در سال ۴۹ برای شتاب در فتوحات، برقه و طرابلس غرب از مصر جدا شد و عقبة بن نافع استاندارد آنجا شد. او شهر قیروان را برای تثبیت و استمرار فتوحات بنا نهاد. عقبه در سال ۵۰ این شهر افزون بر نشر اسلام در مغرب، نقش مهمی در فتح شمال آفریقا و رفتن به اندلس داشت. ابومهاجر دینار انصاری در ۵۵ ق جانشین عقبه شد و بر خلاف عتبه با بربرها به اعتدال رفتار کرد. این شیوه به نفوذ اسلام در آنجا کمک کرد. ابومهاجر حملات خود را متوجه مرزهای روم کرد و شهر میله را فتح کرد و ساکنان آنجا اسلام آوردند.سپس در نبردی در تلمسان با قبیله اوربای بربر که سپاهی گران داشتند، جنگید و آنان را شکست داد. کسیلة بن ملزم فرمانده سپاه رقیب، اسیر شد و با خوشرفتاری ابومهاجر مواجه شد و به دعوت او، اسلام آورد. یزید بن معاویہ، بار دیگر عقبة بن نافع را به استانداری برگزید و ابومهاجر را برکنار کرد و با این تغییر مرحله چهارم فتوح شمال آفریقا آغاز شد.
| |
|
| |
|
| ==مجازات مدح معاویہ در دوره مأمون عباسی== | | ==مجازات مدح معاویہ در دوره مأمون عباسی== |
