"مسجد نبوی" کے نسخوں کے درمیان فرق
م
کوئی خلاصۂ ترمیم نہیں
Waziri (تبادلۂ خیال | شراکتیں) مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں |
Waziri (تبادلۂ خیال | شراکتیں) مکوئی خلاصۂ ترمیم نہیں |
||
سطر 28: | سطر 28: | ||
==تاریخچہ== | ==تاریخچہ== | ||
===دورہ نبوی=== | ===دورہ نبوی=== | ||
جس وقت [[حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ|پیغمبر اکرمؐ]] [[یثرب]] میں داخل ہوئے تو آپ کی سواری کو آزاد چھوڑ دیا گیا اور یہ فیصلہ کیا گیا کہ جہاں آپ کی سواری رکے گی وہ جگہ آپؐ کا محل سکونت ہوگا، یوں جہاں آپؐ کی سواری رکی اسی جگہ مسجد اور آپ کیلئے قیام گاہ تعمیر کی گئی اس کے بعد رفتہ رفتہ دوسرے مسلمانوں نے بھی مسجد کے اطراف میں اپنے لئے گھر بنانا شروع کیا اور ان تمام گھروں کے دروازے مسجد کے اندر کھلتے تھے۔<ref>ابن زبالہ، اخبار المدینہ، ۲۰۰۳م، ص۷۴؛ جعفریان، آثار اسلامی مکہ و مدینہ، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۲.</ref> مسجد نبوی کو 1050 مربع فٹ مساحت پر لکڑی اور مٹی سے بنائی گئی۔ مسجد نبوی کے شمالی حصہ پر جہاں [[اصحاب صفہ]] قیام کرتے تھے، کھجور کی ٹہنیوں سے چھت بنائی گئی تھی۔<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکہ و مدینہ، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> [[مسجد الاقصی|مسجدالاقصی]] سے [[قبلہ]] کی [[مسجدالحرام]] کی طرف منتقلی کی وجہ سے مسجد کے جنوب میں واقع دروازے کو بند کر کے اسے شمالی حصے میں منتقل کیا گیا جس کے ساتھ شمالی حصے میں موجود اصحاب صفہ کا مقام بھی مسجد کے جنوب میں منتقل کیا گیا۔<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکہ و مدینہ، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۴.</ref> [[سنہ 7 ہجری قمری|سنہ 7 ہجری]] کو مسلمانوں کی آبادی میں اضافہ کی وجہ سے مسجد نبوی کو توسیع دے کر اس کی مساحت کو 2475 مربع فٹ تک پہچایا گیا۔<ref>نجفی، مدینهشناسی، ۱۳۶۴ش، ص۳۵؛ جعفریان، آثار اسلامی مکہ و مدینہ، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۴.</ref> | |||
=== | ===خلیفہ دوم اور سوم کا دور===<!-- | ||
در سال [[سال ۱۷ هجری قمری|هفدهم هجری]] خانههای اطراف ضمیمه مسجد شد و مسجد، از سمت قبله حدود ۵ متر و از سمت غرب ۱۰ متر و از سمت شمال ۱۵ متر گسترش یافت.<ref>سمهودی، وفاءالوفاء، ۲۰۰۶م، ج ۲، ص ۶۷-۶۸؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۵، ۲۰۶.</ref> در سال [[سال ۲۹ هجری قمری|۲۹ هجری]] نیز با وجود مخالفت برخی از همسایگان مسجد که افزایش مساحت مسجد باعث تخریب خانههایشان میشد، [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] ۴۹۶ متر بر مساحت مسجد افزود. او همچنین در این توسعه از سنگهای حجّاری شده و منقّش استفاده کرد و سقف را با چوب ساج ترمیم نمود. به علاوه، در قسمت جلوی مسجد؛ یعنی محل ایستادن امام، مقصوره، یا غرفه کوچکی برای ایستادن امام جماعت ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص ۲۰۶.</ref> | در سال [[سال ۱۷ هجری قمری|هفدهم هجری]] خانههای اطراف ضمیمه مسجد شد و مسجد، از سمت قبله حدود ۵ متر و از سمت غرب ۱۰ متر و از سمت شمال ۱۵ متر گسترش یافت.<ref>سمهودی، وفاءالوفاء، ۲۰۰۶م، ج ۲، ص ۶۷-۶۸؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۵، ۲۰۶.</ref> در سال [[سال ۲۹ هجری قمری|۲۹ هجری]] نیز با وجود مخالفت برخی از همسایگان مسجد که افزایش مساحت مسجد باعث تخریب خانههایشان میشد، [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] ۴۹۶ متر بر مساحت مسجد افزود. او همچنین در این توسعه از سنگهای حجّاری شده و منقّش استفاده کرد و سقف را با چوب ساج ترمیم نمود. به علاوه، در قسمت جلوی مسجد؛ یعنی محل ایستادن امام، مقصوره، یا غرفه کوچکی برای ایستادن امام جماعت ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص ۲۰۶.</ref> | ||
سطر 109: | سطر 109: | ||
*''تاریخ المسجد النبوی الشریف'' نوشته محمد الیاس عبدالغنی. مؤلف در این کتاب به طور مستقل مسجد النبی را مورد بررسی قرار داده است. | *''تاریخ المسجد النبوی الشریف'' نوشته محمد الیاس عبدالغنی. مؤلف در این کتاب به طور مستقل مسجد النبی را مورد بررسی قرار داده است. | ||
--> | --> | ||
==حوالہ جات== | ==حوالہ جات== | ||
{{حوالہ جات|2}} | {{حوالہ جات|2}} |