"قرآن کریم" کے نسخوں کے درمیان فرق

[[پیغمبر اسلام(ص)]] قرآن مجید کو حفظ کرنے اسکی کی تلاوت کرنے اور اس کی کتابت پر بہت زیادہ زور دیتے تھے۔ بعثت کے ابتدائی سالوں میں پڑھے لکھے افراد کی کمی اور کتابت کی سہولیات با آسانی میسر نہ ہونے کی وجہ سے مبادا قرآن میں کوئی کلمہ بھول جائے یا اسے غلط محفوظ کیا جائے، قرآن کی [[آیت|آیات]] کو صحیح حفظ اور قرائت کرنے پر بہت زیادہ توجہ دیتے تھے۔<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۲۲۱و۲۲۲.</ref> آپ(ص) جب بھی کوئی آیت نازل ہوتی تو [[کاتبان وحی]] کو بلا کر یہ آیت ان کے سامنے تلاوت فرماتے اور اسے لکھنے کی تاکید فرماتے تھے۔<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۲۵۷.</ref> قرآن کی آیات آیات قرآن، به صورت پراکنده، بر پاره‌هایی از پوست حیوانات، چوب درخت خرما، پارچه و کاغذ نوشته می‌شد.<ref>معرفت، التمهید،  ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۸۰و۲۸۱.</ref>

پیامبر خود بر کار کتابت [[وحی]] نظارت می‌کرد. او پس از  تلاوت آیات برای کاتبان وحی، از آنان می‌خواست که آنچه را نوشته‌اند، بخوانند تا اشتباهات احتمالی در نوشتن، رفع شود.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۲۶۰.</ref>

سیوطی نوشته است: در زمان پیامبر همهٔ قرآن نوشته شده بود، اما به صورت یک‌جا نبود و چینش [[سوره|سوره‌ها]] مشخص نشده بود.<ref>سیوطی، الإتقان، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۰۲؛ سیوطی، ترجمه الأتقان، ج۱، ص۲۰۱.</ref>

تدوین قرآن به شکل کنونی، در زمان پیامبر(ص) روی نداده است. به نوشته کتاب التمهید، در دوره پیامبر، آیات و نام‌های سوره‌ها، با نظر او، مشخص شده بود؛ اما تدوین نهایی قرآن به صورت یک کتاب و چینش سوره‌ها،  پس از وفات پیامبر و به صلاحدید [[صحابه]]، انجام شده است. <ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۷۲-۲۸۲.</ref>

بر طبق این کتاب، نخستین کسی که قرآن را تدوین کرد، [[امام علی(ع)]] بود. او سوره‌های قرآن را بر پایه تاریخ نزول آنها، جمع‌آوری کرد. <ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۸۱.</ref>